HIDIRELLEZ (Hıdır-İlyas):
5 Mayıs gecesi İlyas (İdris) peygamber ile Hızır a.s'ın dünyaya inerek buluştukları gün, hıdırellez kabul edilerek kutlanır. İdris peygamber, göğe çıkarak miraç yapan üç peygamberden biridir (Hz. İdris, Hz. Îsâ, Hz. Muhammed s.a.v.). Hz. İdris'in İLYAS olarak geri döndüğüne inanılır. Hz. Îsâ geri dönmemiş, Hz. Muhammed ise geri dönerek Allah tarafından kulları irşad ile görevlendirilmiştir.
Hz. İdris, Hayy'dır (Hayat), Güneş makamıdır ve diriliği temsil eder. Hızır, ondan beslenir. Hıdırellez bahar bayramıdır. Soğukların gidip, sıcak havaların geldiğini müjdeler.
Bu Hıdırellez'in herkesçe bilinen anlamıdır. Ancak
gerçekte Hıdırellez'in anlamı çok derindir ve bunu anlayabilmek için öncelikle
Hz. İdris ve Hızır'ın kim olduklarını anlamak gerekir.
Hz. Hızır
ise; Veli'dir, Allah'ın cemâl tecellîsidir ve bast makamıdır.
Her peygamber, önce Veli, sonra Nebidir. Ancak her Veli, Peygamber değildir. Veli'nin yüzü sadece Hakk’a bakar; bu yüzden gizli olabilir. Nebi ise hem Veli, hem de Peygamber olduğundan bir yüzü Hakk’a, bir yüzü de halka bakar. Aynı semazen gibi, bir eliyle alır, öbür eliyle verir. O aradaki Berzah'tır.
KABZ, mâneviyatın kapanması ve sıkıntı halidir.
BAST ise, mânevi ferahlama ve sıkıntıların yok olması halidir.
Allah'ın celâl tecellisi zaman zaman kulların sıkılmasına neden olur. Bu kuldaki kabz halidir. Allah'ın cemâl tecellisi ise kulların ferahlamasına, sıkıntılarının yok olmasına neden olur. Bu da bast, açılma halidir.
Allah'ın celâl ve cemâl tecellîleri kulu bir sıkar,
bir ferahlatır. Allah bu hâlleri Hz. İdris ve Hızır aracılığıyla kullarına
tecellî ettirir.
Kâinatta her maddi varlık, bir mâneviyatı işaret için vücut bulmuştur. Her hikâyenin arkasında gizli bir gerçek vardır. Gaye bu hikâyelerden Allah’ın bize ne demeye çalıştığını anlamaktır.
Allah herkese anlayabilmeyi ve gerçek Hıdırellez'i
yaşamayı nasip etsin. Âmin.
